هم‌اندیشی

دوست و همراه خوب گروه هم اندیشی سرکار خانم ابوترابیان با تیزهوشی، به معرفی کتاب ترس و لرز همت کردند، این تیزهوشی از آن رو بود که وی به مناسبت عید بزرگ قربان و داستان رمز گونه فرمان قربانی کردن اسماعیل نبی به دست پدرش حضرت ابراهیم، بخشی از ایده و اندیشه کی یر کیگارد را متناسب با جستجوی ایمان از بطن شک و تردید و دست یازیدن به مرام ایمان و اطمینان از خلال تجربه انتخاب‌های حساس و تعیین کننده، برای ما بازگفتند.

کی‌یرکیگارد همواره اندیشمندی دست نایافتنی می‌ماند. او از جمله معدود اندیشمندانی است، که به‌جای برجسته کردن وجه برهانی حیات انسانی، و عقل اندیشی و سپردن زمام فکر و دل به استدلال و حجت و ریاضیات و محاسبه و اندازه، همچون متاله‌ای کاشفِ مراحل ایمانی، از دل، دلی تنها، بی اتکاء به عنصر عقل جزوی و محاسبه‌گر، سخن ساز کرده است. او این داستان را وقتی روایت می‌کند که عقلانیت عددی و محاسبه‌گر، با قدرت خودنمایی می‌کند و الهیات امری کهنه و دست دوم و منسوخ و حتی مضر معرفی می‌گردد. ترس و لرز، بزرگ یافتن وجه هول انگیز اعتماد به رای دل و انتخاب مهمترین موضوعات زندگی با مقیاس‌های اخلاقی و ارزشی مبتنی بر "قبول" و باور است، نه محاسبه سود و زیان. اتفاقی که آدمی را راحت نمی گذارد و برای هر انتخاب از سر باور و ایمان، حجمی از اتهام‌های بی فکری و بی عقلی و بی خردی و غیر علمی بودن و غیر قابل دفاع بودن را باید تحمل کنی.

راست می گویند؛ آنان که حیات انسان را صرفاً در آبادی و آزادی دیده اند، و بخصوص مدعیان دیانت و ارزش و اخلاق را بی ایمانان حرفه‌ای و دروغ‌زنان مکّار گمان برده اند، چگونه به رای دل، و دل‌باوران گردن نهند؟

حق با آنان است. اما خوب! آنان نیز خود می دانند که دلشان گاهی گواهی می دهد بر چیزی که بلندتر و بزرگتر از عقل و انتخاب های محاسبه‌گر است. بر حقانیتی که وضوحش و ظهورش تنها در دل و انتخاب‌های حساس زندگی تابیدن می‌گیرد.

ترس و لرز، داستان همه ما است. خصوص آنکه میان "خوب" و "خواست"، حکم خدا و حکم انسان، عقل و وحی ، دنیا و آخرت واقعیت و حقیقت و... گیر افتاده و سری به بیرون و دستی به درون دارد، تا نکند که "گمراه" گردد. ترس و لرز داستان همه ما است.

از: اسکندری