هم‌اندیشی

گفتگویی درباره لذت و نسبت آن با فعل اخلاقی!- مطلب شماره 24

حفیظی: بیشترین سوالات پاسخ دارند اگر سائل اجازه داشته باشد روی فهم خودش حساب باز کند. در این سیصد چهارصد سال گذشته بشر غربی با دنبال کردن سوال‌هایش جهان را تغییر داد، تغییر داد چون وارد روشنگری شد. چند روز قبل با دوستم بعد مدت‌ها در حرم امام رضا درد دل می کردیم؛ چالش‌ها و مساله‌های ما همان‌های پنج سال قبل بود، به او گفتم فلانی! جالب است که ما هنوز همان مساله‌های گذشته ها را داریم ... ولی چرا؟

به او گفتم: به گمانم تقصیر ما نیست، مشکل شاید این باشد که اولا: مساله‌های ما جدلی‌الطرفین‌اند؛ پاسخ‌هایشان نه ابطال پذیرند نه اثبات‌پذیر و مدام مارا بدنبال خود می‌کشند و ثانیاً: ما جرات تکیه بر فهم خود نداریم.نکته خانم کلانتری قابل تامل بنظر می رسد. علی هم اگه از مناجات لذت نمی‌برد، اقبالی بهش نداشت. حسین (ع ) هم از درخون غلتیدن زیر نظر خدا لذت برد. نوح هم از "واصنع باعیننا" لذت برد

برداشت ایشون ( خانم کلانتری) حاوی مایه‌های انسان محور و سوبجکتیو است!! از برداشت ایشون این بدست میاد که مناجات یا شهادت و .... صرف نظر از ارزش فی نفسه‌ای که ممکنه داشته باشند، همچنین لذت بخش‌اند و اگر لذت بخش نمی بودند امام یا نوح نبی به سمت این امور نمی رفتند. خب اگه لذت اینقدر تعیین کننده است، خداوند نباید خیلی به اونایی که لذت امام رو از مناجات نمی برند سخت بگیرد. چون اساساً بخشی از شرایط تحقق این امر لذت بردن است. برخی از فلاسفه اخلاق ایرادشان به کسانی که می‌گویند زندگی انسان معنا دارد و معنایش همان هدفی است که خداوند از خلقت بشر داشته اینست که می گویند: فرض بگیریم هدف خدا خیلی هم خوب و متعالی اما تا وقتی من انسان با آن ارتباط برقرار نسازم و نپذیرمش و نسبت به آن تعلق خاطر پیدا نکنم چطور می تواند معنا بخش زندگی من باشد و برای من ارزش به حساب بیاید.